Fundamenty

Hydroizolacja górna ławy i ściany

W świadomości inwestorów już na dobre zakorzeniła się idea, że dom trzeba zaizolować. To, że wody nie widać na powierzchni, ani w wykopie nie znaczy, że jej nie ma, lub okresowo nie podnosi się do poziomu fundamentów. Oszczędność na tym etapie może nas słono kosztować, kiedy ściany w lecie okażą się wilgotne i rozwinie się na nich grzyb. Materiały porowate typu cegła, pustak ceramiczny potrafią kapilarnie podciągać wodę na wysokość nawet do dwóch kondygnacji.

Izolacje, a prawo

W Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie wyraźnie zaznaczono, że:

„Ściany piwnic budynku oraz stykające się z gruntem inne elementy budynku, wykonane z materiałów podciągających wodę kapilarnie, powinny być zabezpieczone odpowiednią izolacją przeciwwilgociową".

Obecnie na rynku wyróżnia się dwa typy izolacji. Są to izolacje sprzedawane w postaci rolowanej folii lub rozprowadzane na zagruntowanej powierzchni jako półpłynne powłoki. Poleca się wykonywanie poziomego zaizolowania ławy w postaci folii rolowanej.

image

Rodzaje hydroizolacji poziomych.

Hydroizolacja (rolowana)

Popularnym materiałem są papy samoprzylepne lub zgrzewane. Przemawia za nimi wysoka odporność na czynniki mechaniczne.  Bardzo dobrze sprawdzają się w przypadku powierzchni płaskich ze spadkiem. Folia budowlana, o odpowiedniej grubości ułożona pod ścianą fundamentową również zapewni właściwą izolację. Powinna być szersza od wykonywanej ściany o ok. 20 cm, aby można było połączyć ją z wykonywaną w następnym kroku izolacją pionową.

Zalety:
  • Cena,
  • powszechna dostępność.
Uwaga:
  • Aby izolacja spełniała swoje funkcje, musi być zachowana jej ciągłość w pionie i w poziomie,
  • oba materiały należy układać na równej powierzchni, wszelkie ubytki na ławie powinno się najpierw zaszpachlować. Docisk wywołany przez nadbudowane kondygnacje i ruchy osiadającego budynku, oddziaływające na pozostałe nierówności mogą wywołać  mikro przecięcia i obniżyć szczelność materiałów.

Hydroizolacja (półpłynna)

To tak zwane szlamy lub zaprawy mineralne — zwykle nakłada się je cienkowarstwowo w dwu- lub trzech warstwach. Charakteryzują się wysoką odpornością na działanie warunków atmosferycznych i trwałością czasową. Efektem zastosowania mas bitumicznych i lepików jest hydroizolacyjna powłoka nieprzepuszczająca wody powyżej.

Zalety:
  • Łatwość nakładania i połączenia z izolacją pionową,
  • Cienkie, elastyczne warstwy.
Uwaga:
  • Aby izolacja spełniała swoje funkcje, musi być zachowana jej ciągłość w pionie i w poziomie.

Roboty izolacyjne należy wykonywać z należytą starannością i uważać na mechaniczne uszkodzenia w trakcie wykonania. Dobrze wykonana izolacja powinna chronić ściany fundamentowe przez co najmniej 25 lat.

image

Schemat wykonania izolacji.

Dobór ścian fundamentowych

Ściany fundamentowe z reguły mają około 1.2 m wysokości i wykonywane są z elementów monolitycznych. Ich zadaniem jest przenieść obciążenia z budynków na ławy i do gruntu. W zależności od ilości wilgoci w gruncie rekomenduje się wykonanie jednego z dwóch typów ścian z materiału hydrofobowego i nienasiąkliwego, jakim jest beton wodoodporny lub w pozostałych przypadkach ceramiki porowatej izolowanej zewnętrznie. Przy wyborze najlepszej technologii warto zdać się na uprawnionego architekta lub konstruktora. Kryterium ceny nie jest zawsze optymalne, np. w przypadku podpiwniczenia lepiej zdecydować się na ściany monolityczne lub prefabrykowane. Są one szczelne i zapewniają gładką powierzchnię w projektowanych pomieszczeniach. Materiały zastosowane do budowy fundamentów powinny mieć odpowiednie właściwości mechaniczne, nie ulegać zniszczeniu w gruncie.

image

Podział ścian ze względu na technologię.

Ściana fundamentowa murowana

Ściana fundamentowa murowana nie wymaga specjalnego szalunku i jest najbardziej powszechną metodą wykonania tej części obiektu. Do jej wymurowania używa się bloczków betonowych, bloczków otworowanych lub pustaków fundamentowych. Ścianę z bloczków muruje się, używając tradycyjnej zaprawy z przewiązką, na 1/2 długości bloczka. Grubość bloczka powinna wynosić o 1,3 cm więcej niż stojąca na nim ściana zewnętrzna budynku.

Zalety:
  • Brak potrzeby stosowania szalunków,
  • łatwe wykonanie przebić instalacyjnych.
Wady:
  • W przypadku przesunięć gruntu nie gwarantują stabilności konstrukcji.

Ściana fundamentowa monolityczna

Wykonywana jest w dekowaniach powtarzalnych w konstrukcjach o skomplikowanym układzie sił. Przeważnie pod domami z dużymi otworami okiennymi i trzpieniami na parterze, przesuniętymi kondygnacjami  lub w przypadku skomplikowanych warunków gruntowo-wodnych.

Zalety:
  • Ciągłość konstrukcji ławy i ściany.
Wady:
  • Wymaga dodatkowego szalunku i zbrojenia.

Ściana fundamentowa prefabrykowana

W przypadku wykonywania piwnicy warto rozważyć zakup gotowych elementów, które wyglądają jak kanapka. Taki fundament wykonany jest z obustronnej płyty betonowej spiętej zbrojeniem, którą stawia się na ławie, łączy jedynie cienka warstwa betonu. Pustą przestrzeń wypełnia się mieszanką betonową.

Zalety:
  • Element jest prefabrykowany, co pozwala na kontynuowanie prac już następnego dnia.
Wady:
  • Elementy muszą być zaprojektowane wcześniej i ściśle do siebie pasować,
  • brak możliwości poprawek.
Uwaga:
  • Przy doborze materiału warto zwracać uwagę na jego przewodnictwo cieplne. W przypadku pomieszczeń zagłębionych w gruncie tzw. suteren niższy współczynnik lambda ograniczy transmisję ciepła do gruntu.

Wieniec ściany fundamentowej

Jeżeli do wykonania ścian zostały zastosowane bloczki lub cegła, czyli materiały kruche z wieńcem, jest mniejsze prawdopodobieństwo pękania ścian. To samo dotyczy wykonywania ścian w terenie podmokłym, gdzie występuje duży napór wody, który w skrajnych przypadkach może powodować przesuwanie ścian fundamentowych. Wieniec zapewnia opaskę spinającą dla ścian poniżej oraz stojących na nim ścian budynku. Jeżeli został uwzględniony w budynku, zawsze warto go wykonać.