Technologie budowlane

Okładziny zewnętrzne domu

Zastosowanie okładzin na budynkach

Wykończenie elewacji ma szczególne znaczenie dla końcowego odbioru obiektu. W zależności od wybranego materiału dom może zlewać się z otoczeniem gont — w okolicy lasu, piaskowiec — w okolicy terenów piaszczystych lub odcinać się; siding lub jaskrawe panele — w naturalnym lesie, drewniane deski — w mieście. Estetyka całego projektu w dużej mierze zależy od dokładnego i prawidłowego wykończenia powierzchni zewnętrznej.

image

Okładziny zewnętrzne budynków.

Okładziny a prawo

Okładziny podobnie jak tynki mogą być limitowane przez miejscowe zapisy dotyczące ładu przestrzennego, które znajdziemy w Miejscowym Planie Zagospodarowania Terenu. Poleca się, aby ciężkie elementy kamienne i płyty wielkowymiarowe, układane na elewacjach wyższych niż 2,5 m były mocowane kotwami do ściany, uniemożliwiając ich przypadkowe odpadnięcie. Poniżej, czyli na ścianach parterów domów jednorodzinnych, można mocować je zaprawą klejącą bezpośrednio do ocieplenia. Fasady budynków jednorodzinnych nie są poddawana wymaganiom ogniowym zgodnie z wyłączeniem § 213 pkt.1, podpunkt a.

Podział ze względu na materiał

Fasady najłatwiej podzielić ze względu na materiał wykończenia. Montaż odbywa się w dwóch systemach: a) Rusztu z łącznikami mechanicznymi. b) Na klej lub przez umieszczeni drobnych elementów w zaprawie tynkarskiej

image

Podział okładzin zewnętrznych budynków.

Okładziny kamienne

Są wyjątkowo wytrzymałe, mają jednak duży ciężar właściwy, toteż ich instalacja powinna być poprzedzona i uwzględniona na etapie projektu konstrukcyjno-budowlanego. Nieprzewidziane obciążenia, szczególnie na nawiasach wykuszach, mogą doprowadzić od pękania ścian lub nawet katastrofy budowlanej. Kamień jest materiałem szlachetnym i wielu inwestorów upodobało sobie go, ze względu na indywidualny charakter każdej płyty. W zależności od rodzaju płyty mają różne rozmiary maksymalne, najczęściej wykorzystuje się:

  • Piaskowiec 50 na 100 cm, niestety po czasie ulega szarzeniu.

  • Wapień 60 na 150 cm, jego kolory to najczęściej odcienie szarego, a także biały, kremowy, żółtawy. Kamień jest bardzo porowaty i nasiąkliwy, wymaga odpowiedniego zabezpieczenia powierzchni.

  • Granit 100 na 150 cm, jeden z najwytrzymalszym materiałów, o bardzo charakterystycznym układzie krystaliczny, w drobne ciapki. Elewacje z granitu są najbardziej prestiżowe ale też najdroższe.

Prócz pełnowymiarowych płyt często stosuje się płytki kamienne, o wymiarach typowych kafelków 30 na 40 cm, 15 na 20 cm lub łupek, czyli naturalnie połamane fragmenty skał.

Elewacje kamienne najczęściej wykonuje się nad płytami styropianowymi.

Zalety:

  • Trwałość materiału,
  • niska nasiąkliwość,
  • odporność na uderzenia,
  • odporność na promieniowanie.
Wady:
  • Cena,
  • waga,
  • podkonstrukcja,
  • potrzebny montaż przez specjalistów.

Spieki kwarcowe

Jest to sztuczny kamień wykonany z mieszanki kwarcu, iłów łupkowych, skał granitowych i pigmentów ceramicznych, sprasowanych pod dużym ciśnienie w wysokiej temperaturze. Materiał ma bardzo zbitą strukturę. Na elewacji montuje się go poprzez klejenie do podkonstrukcji stalowej lub montując na uchwyty podtrzymujące.

Zalety:
  • Możliwość wykonania płyt na wymiar,
  • szeroka gama kolorystyczna,
  • powszechność technologii, rozwiązania systemowe.
Wady:
  • Cena,
  • potrzebny montaż przez specjalistów,
  • wymagana podkonstrukcja.

Płyty z tworzywa sztucznego

Cechuje je niezwykle bogata gama powierzchni. Możliwość nadruku wzoru na materiał sprawia, że ilość wykończeń jest nieskończona. Najczęściej spotyka się płyty wykonane z włókno-cementu, HPL, czyli warstwowego tworzywa termoutwardzalnego. Posiadają wytrzymałość na uszkodzenia mechaniczne oraz warunki atmosferyczne. Płyty mają grubość ok. 5 mm, toteż są lżejsze od okładzin kamiennych, można montować je bezpośrednio na elewację, na nity, do podkonstrukcji specjalnymi taśmami obustronnymi lub chwytakami przymocowanymi do ściany. Elewacje z płyt to elewacje wentylowane z pustką powietrzną za płytą.

Zalety:
  • Cena,
  • dostępność,
  • dowolność powierzchni i faktur.
Wady:
  • Widoczne przerwy montażowe,
  • płyty po przecięciu są czarne na krawędziach,
  • wymagana podkonstrukcja.

Siding

Siding to nic innego jak podłużne panele winylowe, PCV lub metalowe, zamontowane na elewacji. Ten rodzaj wykończenia jest szczególnie popularny w stanach zjednoczonych, ale zyskuje też popularność w Polsce. Elementy są tanie, lekkie, i dostępne w oddolnej kolorystyce. Najczęściej montuje się je do pionowych słupków drewnianych, przymocowanych do ścian zewnętrznych. Płyty układa się z zakładem ok. 1 cm, który umożliwia spływ wody po elewacji, chroniąc izolację, która jest pod nim. Panele premium dodatkowo mogą być wypełnione pianką poliuretanową, poprawiają właściwości izolacyjne elewacji.

Zalety:
  • Odporne na wilgoć,
  • duża baza kolorów,
  • łatwe w montażu,
  • cena.
Wady:
  • Materiał palny,
  • przy wymianie jednego elementu trzeba rozbierać cała ścianę (montowany na zakładkę),
  • nie nadaje się do obłych powierzchni.

Gont

Bardzo popularny rodzaj okładziny na Podhalu. Są to cienkie płytki drewniane, o wymiarach około 15 na 30 lub 10 na 20 cm. Układane są jedna nad drugą, montowane mechaniczne do styropianu, rzadziej do wełny. Obecnie płytki gontowe mogą być wykonane również z bitumu, który jest odporny na warunki atmosferyczne i korozję biologiczną. Gont jest lekki, w związku z czym nie obciąża konstrukcji budynku.

Zalety:
  • Można układać na obłych powierzchniach,
  • małe wymienialne elementy.
Wady:
  • Cena,
  • mozolność pracy z małymi elementami.

Ceramika

To wszelkiego rodzaju wyroby wypalane z klinkieru i gliny. Cegły klinkierowe i zwykłe używane są z reguły jako warstwa dociskowa w ścianach trójwarstwowych lub w postaci płytek, jako wykończenie powierzchni przy terenie. Odporność płytek na wodę i niskie temperatury szczególnie dobrze sprawdza się przy ziemi. Domy wykonane z cegły mają bardzo reprezentacyjny charakter i sprawiaj wrażenie wiecznych. Elewacje ceramiczne nie wymagają dodatkowej impregnacji, malowania ani konserwacji.

Zalety:
  • Naturalny materiał,
  • prosta technologia,
  • wysoka odporność na uszkodzenia mechanicznie.
Wady:
  • Duża grubość ścian,
  • wymaga kotwienia co ok. 50 cm, na wysokość, dla stabilności.

Porady

Czas życia elewacji budynku to ok. 50 lat, także przed wyborem konkretnego rozwiązania warto zastanowić się nad tym, jaki materiał będzie nam najbardziej odpowiadał. Elewacja w zależności od materiału to ok. od 5% do 15% kosztów całego obiektu.