Technologie budowlane

Tynki wewnętrzne

Wykończenie oznacza zazwyczaj użycie tynku cementowo-wapiennego. Jeżeli ściana jest wystarczająco gładka, można zastosować tynk cienkowarstwowy, który w przeciwieństwie do tego pierwszego nie wymaga już malowania.

image

Nakładanie tynku wewnętrznego.

Tynki a prawo

Jeśli chodzi o mieszanki tynkarskie, to nie ma specyficznych norm dotyczących ich składu. Przy zakupie produktów należy kierować się rozsądkiem i sprawdzać, czy są dopuszczone do użycia w budownictwie i mają znak CE. Istnieją za to wytyczne w „Warunkach Technicznych", co do grubości tynków przy niektórych elementach instalacyjnych:

§ 187 2. Dopuszcza się prowadzenie przewodów elektrycznych wtynkowych, pod warunkiem pokrycia ich warstwą tynku o grubości co najmniej 5 mm.

„Warunki techniczne" określają również ważne wytyczne dla pieców kaflowych i metalowych (tzw. kóz i innych):

§ 265 3. Piec metalowy lub w ramach metalowych, rury przyłączeniowe oraz otwory do czyszczenia powinny być oddalone od łatwo zapalnych, nieosłoniętych części konstrukcyjnych budynku co najmniej 0,6 m, a od osłoniętych okładziną z tynku o grubości 25 mm lub inną równorzędną okładziną – co najmniej 0,3 m.

4. Piec z kamienia, cegły, kafli i podobnych materiałów niepalnych oraz przewody spalinowe i dymowe powinny być oddalone od łatwo zapalnych, nieosłoniętych części konstrukcyjnych budynku co najmniej 0,3 m, a od osłoniętych okładziną z tynku o grubości 25 mm na siatce albo równorzędną okładziną – co najmniej 0,15 m.

Podział zapraw tynkarskich

Zaprawy tynkarskie to nic innego jak spoiwa zmieszane z wodą. Można rozróżnić spoiwa pochodzenia organicznego jak np. kleje, bitumy, kazeinę, żywice i inne oraz spoiwa pochodzenia mineralnego, które mają zastosowanie we wnętrzach. Rozróżniamy cztery podstawowe typy widoczne na schemacie poniżej.

image

Podział zapraw tynkarskich.

Wytrzymałość zapraw zależy od wytrzymałości spoiwa, stosunku spoiwa do piasku, ilości wody i sposobu przyrządzania zaprawy. W zależności od ilości wapna i gliny otrzymujemy zaprawy o różnej konsystencji — bardziej spójną lub plastyczną, dającą się łatwiej rozprowadzać po murze.

Tynk cementowo-wapienny

Mieszanka ta jest niepalna, solidna, paroprzepuszczalna i plastyczna. Jej struktura jest bardzo zbita, dlatego dobrze nadaje się do pomieszczeń narażonych na wilgoć: łazienek, kuchni oraz spiżarni. Tynk cementowo-wapienny występuje w różnej gramaturze. Tynki szczególnie drobne nazywane są gładziami i przy odpowiednim nałożeniu nie wymagają szlifowania. Stosuje się je m.in. do wykończenia płyty karton-gipsowej. Na wysoką popularność tego produktu wpływa to, że jest on bardzo łatwy w przygotowaniu. Tynki cementowo-wapienne uzyskują pełną wytrzymałość po 28 dniach.

Zalety:
  • Cena,
  • nadaje się do każdej powierzchni.
Wady:
  • Długi czas pełnego stygnięcia i wiązania, nawet do 3 tygodni.

Tynk gipsowy

Przygotowuje się go z gotowych mieszanek najczęściej z dużą domieszką wapna. Tynk gipsowy cechuje się wysokim pochłanianiem wilgoci, którą skutecznie zwraca, gdy w pomieszczeniu robi się sucho. Swoją przewagę ma również w wyglądzie – tynk gipsowy po nałożeniu jest gładką powierzchnią o naturalnie białym kolorze, co sprawia, że ma elegancki wygląd. Tynki gipsowe są zwykle kładzione jednowarstwowo, a przed wykonaniem prac ich podłoże należy oczyścić i zagruntować. Ten rodzaj tynku pełną wytrzymałość uzyskuje po 14 dniach.

Zalety:
  • Wysycha na biało,
  • łatwo wysycha,
  • dobrze się rozprowadza.
Wady:
  • Większa wrażliwość na uszkodzenia mechaniczne.

Tynk wapienny

Ma niskie Ph i odczyn zasadowy, co ogranicza ryzyko rozwoju grzybów. Ze względu na tę właściwość tynki wapienne są stosowane m.in. w szpitalach, żłobkach i szkołach. Tynki wapienne są słabe, jeśli chodzi o właściwości mechaniczne, ale można je ze spokojem stosować na wielu powierzchniach bez względu na wilgotność. Tynk wapienny jest elastyczny i po części samonaprawialny. Mikropęknięcia są w nim dużo mniej widoczne niż w tynkach cementowych, a pełną wytrzymałość uzyskuje on po 28 dniach.

Zalety:
  • Odporne na rozwój grzybów,
  • tynk wapienny jest robiony z naturalnych składników.
Wady:
  • Pomimo właściwości lepiej stosować go w przestrzeniach suchych,
  • tynki wapienne charakteryzują się małą wytrzymałością na uszkodzenia.

Tynki gliniane

Wykonany z naturalnych materiałów, tynk gliniany, jak sama nazwa wskazuje, wykonany jest z najbardziej rozpowszechnionego materiału — gliny. Glina jest sama w sobie tłustawa, dlatego tynki gliniane dobrze zachowują się w pomieszczeniach narażonych na wilgoć, jak łazienka czy kuchnia. Są też łatwe w utrzymaniu i można je dobrze formować podczas tynkowania, nadając różne faktury za pomocą ryflowanych kielni. Tynki gliniane uzyskują pełną wytrzymałość po 21 dniach.

Zalety:
  • Cena.
Wady:
  • Charakterystyczny kolor.

Tynki bakterio i grzybobójcze

Obecnie przy rozwoju techniki i sposobie produkcji wiele produktów zostaje doświadczalnie ubogaconych. Rewolucja w tym zakresie nie omija budownictwa. Na rynku można spotkać się z tynkami o wysokich parametrach zmywalności czy specyficznych dodatkach jak nanocząsteczki srebra. Efektywność tych rozwiązań nie jest potwierdzona w szerszym użyciu, gdyż są w obiegu zbyt krótko. Niektóre firmy w celu uwiarygodnienia produktu załączają do kart certyfikaty z własnych testów i badań laboratoryjnych. Decyzja o wyborze droższych rozwiązań jest kwestią indywidualnych upodobań. Ten rodzaj tynków uzyskuje pełną wytrzymałość po 21 dniach.

Zalety:
  • Dobry mikroklimat,
  • czystsze powietrze we wnętrzach.
Wady:
  • Wymagają odpowiednich warunków w momencie nakładania,
  • konieczność dostosowania się do wytycznych producenta,
  • nie można ich malować.

Tynki tapetowe

Od niedawna na rynku można zakupić tapety wykonane z włókna szklanego, które pokryte są od spodu cienką warstwą kleju pęczniejącego. Po przyklejeniu do ściany uzupełnia on ubytki i wyrównuje powierzchnię. Zewnętrzna strona tapety imituje tynk lub wzór dobrany z próbnika. Tapety są w kolorze białym i można je malować lub pozostawić w oryginalnej formie. Tynki tapetowe uzyskują pełną wytrzymałość po 3 dniach, zaraz po związaniu kleju.

Zalety:
  • Jednorodna powierzchnia,
  • trwałość.
Wady:
  • Wymagają dokładnego wykonania na spojeniach.

Porady

  1. Tynk należy układać na w miarę równej powierzchni. Zbyt gruba warstwa tynku, powoduje jego rozwarstwienie i odpadanie od powierzchni.

  2. Tynku nie powinno się układać na powierzchniach zatłuszczonych. Jeżeli materiał, na który układany jest tynk, zawiera dużo porów lub jest wyjątkowo suchy, będzie nadmiernie wyciągał wodę z urobionego gipsu. Osłabi to jego strukturę podczas wysychania i spowoduje pęknięcia i odpadanie. Tego typu powierzchnie należy więc odpowiednio przygotować, malując dopasowanym do technologii gruntem.