Technologie budowlane

Tynki zewnętrzne

image

Przygotowanie do tynkowania zewnętrznego.

Tynk to jeden z najtańszych sposobów wykończenia elewacji zewnętrznej, stąd jego popularność na szeroką skalę. Wytwarza się go ze zmieszania proszku cementowego z dodatkami i wodą. Powstałą w ten sposób masę nakłada się metodą narzutową lub natryskową na powierzchnię. W zależności od oczekiwanego efektu tynk można wygładzić kielnią (zatarte na gładko), nadawać fakturę (baranek) lub umieszczać w nim inne elementy, jak listwy, kształtki lub płytki.

Tynki a prawo

Tynki zewnętrzne powinny być zgodne z normami produktów dopuszczonych do obrotu na terenie Polski i UE. Stosowanie konkretnej barwy może być regulowane przepisami zawartymi w Miejscowym Planie Zagospodarowania Terenu, a jeśli inwestycja znajduje się w obszarze ochrony konserwatorskiej — Wytycznymi wydanymi przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.

Rodzaje tynków zewnętrznych

Zaprawy tynkarskie to nic innego jak spoiwa zmieszane z wodą. Rozróżniamy kilka podstawowych typów.

image

Podział zapraw tynkarskich, zewnętrznych.

Wytrzymałość zapraw zależy od wytrzymałości spoiwa, stosunku spoiwa do piasku, ilości wody i sposobu przyrządzania zaprawy. Ważnym czynnikiem jest też obowiązkowe 80 dni bez mrozu po otynkowaniu budynku. Prace tynkarskie muszą być wykonywane przy temperaturze powyżej +5℃.

Tynk cementowo-wapienny

Mieszanka jest niepalna, solidna, paroprzepuszczalna i plastyczna. Tynki cementowo-wapienne występują w różnej gramaturze. Na wysoką popularność produktu wpływa to, że jest on bardzo łatwy w przygotowaniu. Ten rodzaj tynku uzyskuje pełną wytrzymałość po 28 dniach. Warstwę o grubości do 2 cm najlepiej nakładać bezpośrednio na powierzchnię muru. Przez to tynk dobrze sprawdzi się w przypadku ścian jednowarstwowych i trójwarstwowych, pozwalając na uzyskanie trwałych, ciepłych ścian.

Zalety:
  • Cena,
  • powszechność technologii, rozwiązania systemowe,
  • do stosowania na wełnę i styropian.
Wady:
  • Długi czas pełnego stygnięcia i wiązania,
  • chłoną wodę, ale i szybko wysychają,
  • odporne na korozję biologiczną (zawartość wapna).

Tynk cementowy

Jest dużo bardziej odporny na wodę od tynku cementowo-wapiennego. Charakterystyczną jego cechą jest chropowata powierzchnia i szary kolor. Uzyskuje pełną wytrzymałość po 14 dniach przy warstwie o grubości do 2 cm. Najczęściej wykorzystuje się go do okładania cokołów i ścian przy schodach zewnętrznych, jeśli dom położony jest w wietrznym obszarze (np. na południu Polski).

Zalety:
  • Cena,
  • do stosowania na wełnę i styropian,
  • powszechność technologii, rozwiązania systemowe,
  • wytrzymałość.
Wady:
  • Wygląd,
  • najlepiej nakładać w dobrych warunkach pogodowych,
  • nie powinien szybko wysychać, osłabia to tynk.

Tynk akrylowy

Charakteryzuje się stosunkowo niewielką nasiąkliwością, jest elastyczny. Przy tym rodzaju tynku stosuje się cieńsze warstwy ok. 1 cm. Tynki akrylowe sprawdzą się dobrze na równych powierzchniach i ociepleniu ze styropianu. Zaletą tynków akrylowych jest możliwość zakupu jako gotowe masy, które nakłada się na przygotowaną w miarę gładką i oczyszczoną powierzchnię. Warto zadbać o bakteriobójcze dodatki.

Zalety:
  • Cena,
  • dostępność,
  • odporność na wilgoć.
Wady:
  • Niska paroprzepuszczalność, organiczne użycie na wełnie mineralnej,
  • mogą pękać eksponowane długo na silne nasłonecznienie (pracują).

Tynk silikatowy

Podstawową zaletą tego tynku jest jego trwałość i odporność na porastanie, zabrudzenia i warunki atmosferyczne. Tynki silikatowe są odporne na wodę, więc po deszczu ulegają niejako samooczyszczeniu. Są również elastyczne, ale mają niską paroprzepuszczalność i z tego względu lepiej nadają się do wykończenia styropianu niż wełny. Zaliczają się do grupy tynków cienkowarstwowych.

Zalety:
  • Odporne na korozję biologiczną,
  • odporne na wilgoć (domy przy rzekach, mokradłach).
Wady:
  • Cena,
  • podatność na promienie UV,
  • nakładanie wymaga fachowości.

Tynk silikonowy

Ma niewielką nasiąkliwość i wykonany jest z żywic silikonowych. Dobrze trzyma się każdej powierzchni. Stosowany zarówno na styropian, jak i wełnę. Silikon jest materiałem elastycznym, a tynki z jego domieszką są odporne na uszkodzenia mechaniczne. Można z nimi pracować przy niskich temperaturach. Są również odporne na promienie UV.

Zalety:
  • Odporność na wilgoć (samooczyszczenie podczas opadów),
  • odporność na rozwój grzybów.
Wady:
  • Cena,
  • podatność na promienie UV.

Tynk gliniany

Tynki gliniane są rzadko stosowane, zazwyczaj w projektach renowacyjnych. Mają bardzo charakterystyczny kolor. Wykonane są z naturalnego materiału, jakim jest glina. Glina jest materiałem zbitym i tłustawym, a po wyschnięciu tworzy powierzchnię ceramiczną, przypominającą cegłę. Tynki gliniane stanowią ochronę przed wodą i są paroprzepuszczalne. Pełną wytrzymałość uzyskują po 21 dniach. Stosując je, należy nakładać warstwę o grubości do 3 cm.

Zalety:
  • Cena,
  • naturalny materiał.
Wady:
  • Charakterystyczny kolor.

Porady

  1. Powyższe rodzaje tynku mogą występować jako tynki strukturalne, pozwalające na uzyskanie różnorodnych form oraz faktur.

  2. Tynk należy układać na w miarę równej powierzchni. Zbyt gruba warstwa tynku powoduje jego rozwarstwienie i odpadanie od powierzchni.

  3. Tynku nie powinno się układać na powierzchniach zatłuszczonych. Jeżeli materiał, na który układany jest tynk, zawiera dużo porów lub jest wyjątkowo suchy, będzie nadmiernie wyciągał wodę z urobionej zaprawy. Osłabi to jego strukturę podczas wysychania i spowoduje pęknięcia i odpadanie. Tego typu powierzchnie należy odpowiednio przygotować, malując dopasowanym do technologii gruntem.

  4. Bardzo ważną cechą niektórych tynków zewnętrznych jest paroprzepuszczalność. Jest to szczególnie istotne w przypadku tynkowania ścian jednowarstwowych i wielowarstwowych ocieplonych wełną mineralną, w których powinna być zapewniona możliwość odparowywania/przejścia pary wodnej przez przegrodę na zewnątrz.